Energooszczędność to jeden z najważniejszych celów w nowoczesnym budownictwie. Dlatego domy buduje się w taki sposób, żeby utrzymanie w środku właściwej temperatury wymagało jak najmniejszego zużycia energii. Aby to osiągnąć, stosuje się przeróżne rozwiązania technologiczne, od odpowiednio dobranych okien i drzwi, do zastosowania najlepszych materiałów izolacyjnych. Jednym ze sposobów na osiągnięcie tego celu jest też zadbanie o właściwą bryłę budowanego domu. Co warto wiedzieć na ten temat?
.png)
W jaki sposób bryła domu wpływa na zużycie energii?
Bryła domu wpływa na zużycie energii w dużym stopniu. Wystarczy zdać sobie sprawę z tego, że ogrzewa się przede wszystkim powietrze w budynku, a więc im jego objętość jest większa, tym wymaga to większych nakładów energetycznych. Z drugiej strony straty energii zachodzą przede wszystkim przez ściany. Im powierzchnia ścian jest większa, tym więcej strat, co również przekłada się na zapotrzebowanie energetyczne. Wniosek nasuwa się sam. Najbardziej energooszczędna bryła domu powinna mieć możliwie jak największą objętość, przy jednoczesnej jak najmniejszej powierzchni ścian zewnętrznych i dachu. Figurą geometryczną, w której stosunek objętości do powierzchni jest najmniejszy, jest kula. Oczywiście wybudowanie domu w takim kształcie jest na razie mało realne. Przyjmuje się jednak, że dom energooszczędny powinien mieć kształt zbliżony do sześcianu z możliwie prostym dachem. W praktyce projekty domów najbardziej energooszczędnych, czyli domów pasywnych to dwukondygnacyjne budynki na planie zbliżonym do kwadratu z użytkowym poddaszem. Zaplanowanie budynku w ten właśnie sposób ma jednak też wady. Mała powierzchnia ścian i dachu w stosunku do objętości bryły sprawia, że dostęp do światła dziennego w różnych częściach domu jest mniejszy. Dlatego właśnie zaplanowanie domu energooszczędnego z uwzględnieniem wszystkich czynników jest prawdziwą sztuką i zadaniem, które powinno powierzać się tylko najlepszym architektom.
Bryła domu a jego usytuowanie w przestrzeni
Wspomniany już wcześniej problem z dostępem do światła dziennego jest na tyle poważny, że warto omówić go osobno. Odpowiednia ekspozycja na światło słoneczne budynku efektywnie podnosi temperaturę wewnątrz, jednocześnie zmniejszając ilość energii, która potrzebna jest do ogrzewania. W tym celu konieczne jest zapewnienie odpowiedniej ilości okien od nasłonecznionej strony domu tak, by światło słoneczne mogło wpadać do niego swobodnie. Najlepiej więc, jeżeli najbardziej wyeksponowana na światło część domu mieściła w sobie najczęściej używane pomieszczenia. W ten sposób pomieszczenia, w których zazwyczaj utrzymuje się wyższą temperaturę, najbardziej dogrzewane są przez energię słoneczną. Dlatego też od południa i południowego wschodu umieszczana jest zazwyczaj kuchnia, sypialnie i salon. Z przeciwnej strony budynki dobrze jest zlokalizować spiżarnię, łazienkę, czy klatkę schodową prowadzącą na piętro. W praktyce konieczność zapewnienia odpowiedniej ekspozycji na światło słoneczne sprawia, że gotowe projekty domów energooszczędnych są częściej na planie prostokąta, niż kwadratu. Większy dostęp do światła równoważy pod kątem energetycznym mniej korzystny stosunek powierzchni, do objętości.
Czy zwarta bryła to jedyne rozwiązanie zapewniające energooszczędność?
Często pojawia się pytanie o to, czy zwarta bryła to jedyny sposób na uzyskanie wysokiego poziomu energooszczędności. Projekty domów parterowych o licznych zakamarkach i miej zwartej zabudowie kuszą estetyką i możliwościami wygodnego dla mieszkańców rozplanowania przestrzeni. Odpowiedź jest dość prosta. Im bardziej zwarta bryła, tym bardziej korzystna dla energooszczędności budynku. Jednak sposobów na osiągnięcie tego celu jest znacznie więcej i jeśli umiejętnie się je wykorzysta to można zbudować energooszczędny dom na mniej zwartym planie.
Nie tylko ogrzewanie domu
Warto pamiętać również, że energooszczędność domu dotyczy nie tylko ogrzewania zimą, ale również zachowania odpowiednio niskiej temperatury latem. W tym przypadku zwarta bryła ma o tyle duże znacznie, o ile niską temperaturę uzyskuje się dzięki zastosowaniu aktywnej klimatyzacji. W dzisiejszych czasach jednak coraz częściej poszukuje się alternatywnych rozwiązań, które pozwalają na utrzymanie korzystnej temperatury bez żadnych wydatków energetycznych. Takim rozwiązaniem może być takie skonstruowanie domu, żeby zapewnić w nim odpowiednią cyrkulację powietrza.
.jpg)
