W aranżacji wnętrz, podobnie jak w życiu, liczą się detale i to one często stanowią tę przysłowiową kropkę nad „i” – o ile oczywiście zostaną właściwie dopasowane. Podobnie jest z fugą do płytek – to właśnie ona nadaje ceramice ostateczny wygląd i wpływa na zachowanie harmonii w całym pomieszczeniu. Jej kolor to jednak nie wszystko. Oto kilka podstawowych kwestii, o których warto pamiętać przy fugowaniu.
Fuga to spoina pomiędzy płytkami, która spełnia ważną rolę dekoracyjną. Ponadto zabezpiecza ścianę przed wilgocią, która mogłaby się dostać przez szczeliny w płytkach, a także zapobiega gromadzeniu się w nich kurzu czy brudu. Stanowi przy tym swego rodzaju dylatację – kompensuje naprężenia powstające na powierzchni płytek. Zwiększa również ich przyczepność do podłoża i zapobiega rozwojowi grzybów - pleśni. W przypadku tarasów, balkonów czy elewacji pełni dodatkowo funkcję wentylacyjną, umożliwiając odprowadzenie wilgoci spod płytek, która pod wpływem ujemnych temperatur mogłaby zamarznąć i spowodować ich odspojenie, a nawet popękanie. Wiedząc to wszystko, warto poświęcić więcej czasu na dobór odpowiedniego rozwiązania, bo od tej decyzji będzie zależał nie tylko końcowy efekt dekoracyjny, jaki uzyskamy, lecz także jego trwałość.
Fot. Baumit
Jaki kolor fugi wybrać?
Wszystko zależy od tego, jaki efekt dekoracyjny chcemy osiągnąć – jednolity i naturalny czy bardziej odważny i niekonwencjonalny. Decydując się na pierwszą z tych opcji, warto postawić na fugi jak najbardziej zbliżone kolorem do dominującej barwy płytek. Takie rozwiązanie szczególnie dobrze sprawdzi się przy płytkach wielkoformatowych, a także imitujących wygląd innych materiałów, np. kamienia czy drewna, które prezentują się najlepiej, gdy spoina dyskretnie wtapia się w ich naturalny rysunek.
Dodatkowym plusem takiego zabiegu jest możliwość optycznego powiększenia pomieszczenia, co docenią szczególnie właściciele małych łazienek czy kuchni.
Chcąc natomiast wyeksponować ciekawy kształt lub układ płytek, lepszym wyborem będą spoiny o barwie kontrastowej dla bazowego koloru ceramiki – jasna fuga idealnie uwydatni rozmieszczenie oraz proporcje ciemnych płytek i odwrotnie. Możemy również pokusić się o wprowadzenie koloru, odwołującego się do innych elementów wystroju wnętrza i na przykład zastosować szarą fugę do płytek drewnopodobnych. Z tego rodzaju kontrastami musimy postępować ostrożnie, aby nie osiągnąć efektu, który będzie męczył oczy i wyglądał kiczowato.
Dobierając kolor fugi do płytek podłogowych, narażonych w większym stopniu na zabrudzenia, warto rozważyć zastosowanie ciemniejszej spoiny – utrzymanie jasnych fug w nieskazitelnej czystości jest niezwykle trudne i nosi znamiona syzyfowej pracy.
Fuga pod kolor płytki podkreśla naturalną teksturę płytek. Fot. Baumit
Jaka szerokość spoin będzie odpowiednia?
Oryginalność kompozycji możemy zaakcentować nie tylko barwą, lecz także szerokością spoin. Pamiętajmy jednak, że ich rolą jest również dylatacja i wentylacja, dlatego ich rozmiar powinien iść w parze przede wszystkim z wielkością płytek. Układanie ich na „styk”, bez fugi, jest niedopuszczalne, ponieważ wszystkie ruchy podłoża oraz elementów konstrukcyjnych budowli są przenoszone na płytki ceramiczne, co może spowodować uszkodzenia i odpryski na krawędziach płytek.
Jaki zatem rozmiar fugi zastosować? Ogólna zasada jest taka, że im większy format i im większe zmiany wilgotności oraz temperatury, tym powinna być ona szersza.
Zalecana szerokość spoin
(wg Instrukcji ITB nr 397/2014)
Długość boku płytki [mm]
Szerokość spoiny [mm]
do 100
ok. 2
od 100 do 200
ok. 3
od 200 do 600
ok. 4
powyżej 600
ok. 5 do 20 mm
Jaki rodzaj fugi wybrać?
Wybór fugi, która spełni nasze oczekiwania i zapewni trwałość okładzinie, musi uwzględniać nie tylko kolor, lecz także właściwości kwalifikujące ją do zastosowania w określonych warunkach. W miejscach narażonych na spadek temperatury poniżej zera bezwzględnie należy stosować spoiny mrozoodporne.
Właściwie w każdych warunkach świetnie sprawdzają się elastyczne fugi cementowe, jak np. Baumit PremiumFuge – modyfikowana dodatkami hydrofobowymi, wywołującymi tzw. efekt perlenia. To sprawia, że woda nie wnika w jej strukturę, zabezpieczając podłoże przed zawilgoceniem, a sama spoina dłużej zachowuje swoje właściwości oraz walory estetyczne. Elastyczność pozwala z kolei skutecznie kompensować naprężenia powstające w podłożu, dzięki czemu wzorowo zdaje egzamin także przy ogrzewaniu podłogowym oraz innych podłożach o podwyższonych obciążeniach termicznych i użytkowych.
Gdzie fuga nie może…
W narożach oraz miejscach styku różnych materiałów wymagane jest zastosowanie silikonu
Fot. Baumit
Warto pamiętać, że są takie miejsca, które wymagają zastosowania spoiny jeszcze bardziej elastycznej niż fuga. Chodzi o narożniki ścian, połączenie ścian z posadzką, a także miejsca montażu elementów zabudowy czy przy urządzeniach sanitarnych, wokół wanien, brodzików czy umywalek, które są dodatkowo narażone na częste zawilgocenie i bezpośrednie działanie wody. Wszędzie tam najlepiej sprawdzi się wypełniacz silikonowy, taki jak np. Baumit Silikon, którego wysoka elastyczność sprawia, że połączenia między elementami wykonanymi z różnych materiałów nie pękają i pozostają szczelne, nawet pod wpływem działania skoków temperatur czy niewielkich ruchów lub drgań. Co więcej, zawarte w jego składzie środki grzybobójcze hamują rozwój pleśni. Silikony dostępne są w bogatej palecie barw, dzięki czemu z łatwością można dobrać ich kolor pod barwę fugi.
W narożach oraz miejscach styku różnych materiałów wymagane jest zastosowanie silikonu. Fot. Baumit
Kiedy można rozpocząć fugowanie?
Do spoinowania płytek możemy przystąpić po min. 24 godz. od ich położenia. Zanim to jednak nastąpi należy oczyścić szczeliny z ew. zabrudzeń lub nadmiaru zaprawy. Pamiętajmy również, że w przypadku, gdy płytki układane są na ogrzewaniu podłogowym, klejenie i spoinowanie zaleca się wykonać dopiero po wcześniejszym wygrzaniu podłoża. Stopniowe uruchomienie ogrzewania umożliwia odparowanie nadmiaru wilgoci z podkładu podłogowego oraz pozwala na usunięcie ew. naprężeń które mogą powodować pękanie lub odspojenie warstwy wykończeniowej.
Zmywanie płytek
Czyszczenie spoinowanych powierzchni można przeprowadzić dopiero po całkowitym wyschnięciu fug, w przeciwnym razie możemy doprowadzić do ich wypłukania i zniszczenia efektu wykonanych prac.
Mając tę wiedzę, możemy rozpocząć przygotowania do fugowania. Przestrzegając kilku istotnych zasad możemy z okładziny z płytek uczynić dekorację wnętrza, która będzie cieszyła nasze oko przez długi czas.
.jpg)
